Asli ve tali kusur oranları nasıl hesaplanır? Asli ve tali kusur arasındaki farklar nelerdir? Trafik kazalarına birincil sebebiyet verenlerle ikincil sebebiyet verenler, nasıl ceza alırlar? İşte merak ettiğiniz detaylar..
Asli ve Tali kusur nedir?
Trafik kazalarında illiyet bağı çok önemlidir. Yani neden ve sonuç ilişkisi. Bir trafik kazasına birinci derece etki eden asli kusurlu, ikinci derece etki eden tali kusurlu olarak değerlendirilir.
Asli ve tali kusur arasındaki farklar nelerdir?
Biraz önce kısaca bahsetmiştik.
Asli kusur; bir trafik kazasında öncelikli kusurlu olunması durumudur. Kırmızı ışıkta geçmek, geçiş önceliğine uymamak, arkadan çarpma, hatalı sollama gibi.
Tali kusur; bir trafik kazasında ikincil kusurlu olunma durumudur. Aracın hızını azaltmama ya da yol ve trafik durumuna uydurmama başta olmak üzere, çeşitli maddeler, kazanın oluşuma göre tali kusur maddeleri olarak değerlendirilebilir.
İkisinin arasındaki farkı daha açık ifade etmek gerekirse; asli kusurlu olarak ölümlü bir trafik kazasına sebep olan biri, bilinçli taksirle adam öldürmekten yargılanır. Tali kusurlu olarak ölümlü trafik kazasına neden olan bir sürücü ise, taksirle adam öldürmekten yargılanır. ( Örneğin; taksirle öldürme suçu nedeniyle 3 yıl hapis cezasına hükmedilecekse, bilinçli taksir halinde suçun cezası 4,5 yıla kadar çıkabilecektir.)
Asli ve tali kusur oranları nasıl hesaplanır?
Asli ve tali kusur oranları hesaplaması yapılırken, uyulan belirli bir kanun, yönetmelik, yönerge, tüzük ya da genelge yoktur. Hakim ve savcıların, uyguladığı bir yöntem vardır. Bu da yüzdelik dilimdir. Yani sıklıkla aşina olduğumuz ” Tali kusur yüzde kaç, asli kusur yüzde kaç ” soruları buradan gelmektedir.
Daha önce web sitemiz üzerinde bu konuya değinmiştik. Asli kusurlu olarak bir trafik kazasına sebep olan biri %75 kusurlu, tali kusurlu olarak trafik kazasına neden olan biri %25 kusurlu olarak kabul edilir.
“…Olay gecesi Trabzon-Giresun karayolu üzerinde seyir halindeyken Beşikdüzü ilçesi Adacık mahallesinde yer alan bölünmüş yolda ters yöne girerek emniyet şeridinde farları açık biçimde seyreden ve 2,70 promil alkollü olan sanığın, aynı yolda kendilerine ayrılmış kısımda seyreden katılan …’ın aracına çarparak araçta bulunan katılanların yaralanmasına, ve Serpil’in ölümüne neden olduğu olayda; sanığın uyarıcı yön levhaları ve çizgilerin usulüne uygun olarak bulunduğu yolda, karşı yönden gelen trafik araçlarının kullandığı bölüme bilerek girdiği, ters yönde olduğunu bilmesine rağmen aracını sürmeye devam ettiği, karşı istikametten gelen bir araca çarparak yaralama ya da ölüme neden olabileceğini öngördüğü halde tecrübesine, şoförlük yeteneklerine, gece olması nedeniyle trafiğin az olacağına, özellikle de şansına ve karşı yönden gelenlerin kendilerini koruma yönünde dikkatli davranacaklarına güvendiği, böyle bir zanla objektif dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı hareket ederek öngördüğü ancak istemediği neticeye neden olduğu, meydana gelen sonucu kabullenmediği ve arzulamadığı anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, gerçekleşmesini istemediği ancak öngördüğü sonucun meydana gelmesini engelleyecek şekilde objektif özen yükümlülüğüne uygun davranmayan sanığın bir kişinin ölümüne birden fazla kişinin yaralanmasına neden olma eyleminde bilinçli taksirle hareket ettiğinin kabulü gerekmektedir…”
Yukarıda bilinçli taksir örneğine konu olan bir haberi verdik. Bu haberde yer alan olay gerçektir. aracını ters istikamette süren biri, trafik kazasına neden olmuş ve karşı araçta bulunan bir kişi hayatını kaybetmiştir.
Not: Video örnektir.